
Trong quá trình học và làm việc, tôi thường xuyên bị “ngập” trong những tài liệu dày hàng trăm trang, từ báo cáo nghiên cứu cho đến luận văn học thuật. Bình thường, tôi phải dành cả tuần để đọc, ghi chú, rồi mới có thể bắt đầu phân tích. Thế nên, khi nghe nói NotebookLM có thể trở thành một “trợ lý nghiên cứu AI”, tôi khá tò mò.
Tôi đã dành hẳn một tháng sử dụng NotebookLM liên tục cho công việc nghiên cứu. Và sau quãng thời gian đó, tôi có thể chia sẻ với bạn một bức tranh thực tế: NotebookLM có đủ sức thay thế một trợ lý nghiên cứu hay không?
Trải Nghiệm Sau 1 Tháng Sử Dụng

Những ngày đầu, tôi thử tải vào NotebookLM một vài tài liệu đơn giản để kiểm tra. Tôi đặt câu hỏi, ví dụ: “Tài liệu này nhấn mạnh vấn đề gì?” hoặc “Điểm khác biệt chính của nghiên cứu là gì?”. Kết quả trả về khá bất ngờ: không chỉ tóm tắt đúng ý, mà còn giải thích lại bằng ngôn ngữ dễ hiểu.
Sau đó, tôi thử với tài liệu chuyên ngành phức tạp hơn. Tôi nhận thấy:
NotebookLM không chỉ “đọc hộ” mà còn gợi ý thêm câu hỏi để khai thác sâu hơn.
Khi tôi nhập nhiều tài liệu, nó vẫn có thể kết nối thông tin giữa các nguồn khác nhau, giúp tôi nhận ra những điểm giao thoa mà trước đây dễ bị bỏ sót.
Đặc biệt, NotebookLM giúp tôi tiết kiệm 50–60% thời gian so với cách nghiên cứu truyền thống.
Trải nghiệm này khiến tôi cảm giác như mình có một “trợ lý mini” luôn sẵn sàng hỗ trợ.
Ưu Điểm Tôi Nhận Thấy

Dựa trên thực tế sử dụng, tôi có thể tóm gọn những điểm mạnh của NotebookLM như sau:
Tiết kiệm thời gian khổng lồ: Tôi không còn phải đọc đi đọc lại toàn bộ tài liệu, mà chỉ tập trung vào các phần cốt lõi.
Tóm tắt chính xác: Khác với nhiều công cụ AI khác, NotebookLM có khả năng giữ được logic và bối cảnh của tài liệu.
Khả năng hệ thống hóa kiến thức: Nó giúp tôi thấy rõ mối liên hệ giữa các nghiên cứu, từ đó xây dựng nền tảng tri thức chắc chắn hơn.
Dễ dàng tương tác: Tôi chỉ cần đặt câu hỏi, NotebookLM sẽ trả lời trực tiếp thay vì phải tự tra cứu thủ công.
Nói cách khác, NotebookLM không chỉ làm nhiệm vụ ghi chú, mà còn như một công cụ định hướng nghiên cứu.
Hạn Chế Khi So Với Trợ Lý Nghiên Cứu Thật

Tuy nhiên, nếu nói NotebookLM “thay thế hoàn toàn” một trợ lý con người thì vẫn còn xa. Tôi đã gặp phải vài hạn chế đáng chú ý:
Thiếu khả năng suy luận độc lập: Trợ lý thật có thể đưa ra quan điểm, phân tích dựa trên kinh nghiệm. NotebookLM thì chỉ phản ánh lại những gì có trong tài liệu.
Giới hạn ngôn ngữ: Với tài liệu tiếng Việt, đôi khi cách diễn đạt còn cứng nhắc.
Cần kiểm chứng thông tin: Có lần NotebookLM tóm tắt hơi ngắn gọn quá, khiến tôi phải quay lại tài liệu gốc để chắc chắn.
Điều này cho thấy NotebookLM hiện vẫn chỉ dừng ở mức hỗ trợ nghiên cứu, chứ chưa đủ “trí tuệ” để thay thế một con người.
Kết Luận

Sau một tháng trải nghiệm, tôi nhận thấy NotebookLM là một công cụ nghiên cứu tuyệt vời, đặc biệt cho những ai thường xuyên xử lý tài liệu học thuật. Nó không thay thế được một trợ lý nghiên cứu thực thụ, nhưng chắc chắn sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian và làm việc hiệu quả hơn nhiều lần.