
1. Epictetus là ai ?
Epictetus là một triết gia theo chủ nghĩa khắc kỷ Hy Lạp. Ông sinh ra như là một nô lệ tại Hierapolis, Phrygia (ngày nay là Pamukkale, Thổ Nhĩ Kỳ) và sống ở Rome cho đến khi bị trục xuất, và đến sống tại Nicopolis ở phía tây bắc Hy Lạp cho đến hết đời. Epictetus dạy rằng triết học là một lối sống và không chỉ là một môn học lý thuyết. Đối với Epictetus, tất cả các sự kiện bên ngoài nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng ta; chúng ta nên bình tĩnh chấp nhận bất cứ điều gì xảy ra. Tuy nhiên, các cá nhân chịu trách nhiệm cho hành động của chính họ, và có thể kiểm tra và kiểm soát hánh động của mình thông qua kỷ luật tự giác nghiêm ngặt.
2. Quan điểm của Epictetus
“ Triết học là gì ? Không phải nó chỉ đơn giản là chuẩn bị cho bản thân sẵn sàng trước những gì có thể xuất hiện sao ? Điều đó cũng có nghĩa là nếu tôi đã chuẩn bị tinh thần chịu đựng, thì chuyện gì phải đến hay cứ đến. Nếu không, ta sẽ giống như một võ siz chạy trốn khỏi võ đài chỉ vì lĩnh phải vài cú đấm.”
“ Trên thực tế, ta còn có thể rời võ đài mà không hề xây xác, nhưng liệu ta sẽ được lợi gì nếu như không cố gắng theo đuổi sự thông tuệ? Nếu thế, chúng ta nên nói gì khi đứng trước những thử thách trên cuộc đợi? ‘ Tôi đã rèn luyện để đối mặt với điều này, và rèn luyện là nguyên tắc sống của tôi!’’’
3. Nội dung chính
- Các nhà khắc kỷ thường sử dụng phép ẩn dụ về quyền thuật và đấu vật, tương tự như cách chúng ta dùng hình ảnh bóng đá ngày nay. Điều này bắt nguồn từ ảnh hưởng của pankration, một môn võ tổng hợp phổ biến ở Hy Lạp và La Mã, gắn liền với cuộc sống của nam giới trưởng thành. Các nhà khắc kỷ nhắc đến các trận chiến đối kháng vì đó là những gì họ quen thuộc.
- Seneca cho rằng kẻ thành công mà không trải qua thử thách chỉ là người yếu đuối, dễ bị đánh bại. Ngược lại, người luôn đối mặt với bất hạnh sẽ trở nên kiên cường và chiến đấu đến cùng, không bao giờ bỏ cuộc.
- Đó cũng là ý mà Epictetus muốn nói. Bạn có thật sự là võ sĩ không nếu như bạn bỏ cuộc chỉ vì bị dính đòn? Đó là bản chất của cuộc chơi này! Điều đó có ngăn bạn tiếp tục chiến đấu không?
4. Vận dụng
- Khi gặp khó khăn, thay vì bỏ cuộc, chúng ta có thể coi đó là cơ hội để rèn luyện sức mạnh tinh thần và thể chất.
- Những người kiên cường, dù trải qua gian nan, sẽ phát triển khả năng vượt qua khó khăn, duy trì sự kiên nhẫn và bền bỉ trong mọi tình huống.
- Thực tế, những thử thách giúp ta trưởng thành và mạnh mẽ hơn, giống như một võ sĩ đã luyện tập qua nhiều trận đấu.