
Ở giai đoạn đầu, tôi chỉ xem prompt là cách để “ra lệnh” cho Gemini. Nhưng càng sử dụng lâu, tôi càng nhận ra: prompt thực chất là ngôn ngữ đối thoại giữa con người và trí tuệ nhân tạo.
Nếu bạn biết cách nói chuyện đúng cách, Gemini không chỉ trả lời – mà còn hiểu được bạn thực sự cần gì. Chính sự chuyển hóa này biến tôi từ người dùng thông thường thành một AI power user, và đó cũng là điều tôi muốn chia sẻ trong bài viết này.
1. Tư duy nâng cao về prompt – Từ “hỏi” sang “hướng dẫn”
Người mới thường đặt câu hỏi kiểu: “Gemini, hãy viết bài SEO về du lịch Đà Lạt”.
Người dùng nâng cao lại nói:
“Bạn là một chuyên gia SEO. Viết bài 1200 từ về du lịch Đà Lạt hướng tới nhóm độc giả trẻ, giọng văn tự nhiên, có CTA ở cuối, và cấu trúc chuẩn SEO.”
💡 Sự khác biệt ở đây là bối cảnh, mục tiêu và vai trò đã được mô tả rõ ràng.
Khi bạn “hướng dẫn” thay vì chỉ “hỏi”, Gemini sẽ phản hồi với độ chính xác và phù hợp cao hơn gấp nhiều lần.
2. Cấu trúc vàng cho prompt nâng cao
Sau hàng trăm lần thử nghiệm, tôi đúc kết được một công thức “chuẩn vàng” khi viết prompt cho Gemini:
🎯 [Vai trò] + [Mục tiêu] + [Ngữ cảnh] + [Yêu cầu đầu ra] + [Ràng buộc / Giọng điệu]
Ví dụ:
“Bạn là một chuyên gia UX Writer. Hãy viết mô tả ngắn (dưới 60 ký tự) cho trang đăng nhập ứng dụng ngân hàng, giọng điệu chuyên nghiệp, giúp người dùng cảm thấy an tâm.”
Công thức này khiến Gemini hiểu bạn muốn gì, cho ai, trong hoàn cảnh nào, và kết quả cần như thế nào.
Nó biến prompt của bạn thành brief sáng tạo thực thụ, chứ không chỉ là câu lệnh.
3. Sử dụng ngữ cảnh, vai trò và ràng buộc để tinh chỉnh kết quả
Một prompt mạnh không chỉ có nội dung, mà còn có ngữ cảnh và giới hạn rõ ràng.
Tôi thường dùng 3 yếu tố sau để “dẫn dắt” Gemini:
- 🧩 Ngữ cảnh: Cho AI biết bạn đang làm gì, ở giai đoạn nào (ví dụ: “Tôi đang chỉnh sửa phần kết luận trong báo cáo nghiên cứu”).
- 🧠 Vai trò: Gán cho Gemini một vai trò cụ thể (“Bạn là nhà phân tích dữ liệu chuyên nghiệp”).
- ⚙️ Ràng buộc: Giới hạn độ dài, phong cách, định dạng, hoặc tông giọng.
Nhờ vậy, phản hồi của Gemini trở nên nhất quán và dễ ứng dụng thực tế hơn, thay vì chỉ “hay nhưng lan man”.
4. Phản hồi và tối ưu prompt theo vòng lặp (Prompt Iteration)
Không có prompt nào hoàn hảo ngay từ lần đầu. Tôi luôn xem Gemini như người cộng sự, và prompt như cuộc trò chuyện đang tiến hóa.
Quy trình của tôi gồm 3 bước:
- Viết prompt đầu tiên để lấy “bản nháp thô”.
- Đánh giá phản hồi: xem phần nào đạt, phần nào cần cải thiện.
- Cập nhật prompt với phản hồi chi tiết (ví dụ: “Phần mở đầu tốt, nhưng hãy thêm ví dụ thực tế và giọng văn ấm áp hơn”).
Cách làm này giúp tôi “huấn luyện” Gemini theo phong cách riêng – đúng với E-E-A-T: có kinh nghiệm, chuyên môn và tính cá nhân hóa rõ ràng.
5. Những sai lầm phổ biến khi viết prompt chuyên sâu
Khi thử nghiệm hàng trăm prompt, tôi nhận thấy nhiều người mắc các lỗi sau:
- ❌ Viết prompt quá chung chung, không có mục tiêu rõ ràng.
- ❌ Không cung cấp ví dụ hoặc ngữ cảnh, khiến Gemini “đoán” sai hướng.
- ❌ Yêu cầu quá nhiều tác vụ trong một prompt duy nhất.
- ❌ Không phản hồi lại để tinh chỉnh kết quả.
👉 Prompt tốt là prompt tập trung, rõ ràng và có sự tương tác liên tục.
6. Kinh nghiệm cá nhân khi “huấn luyện” Gemini cho từng lĩnh vực
Tôi sử dụng Gemini hàng ngày cho ba mảng: viết nội dung, nghiên cứu dữ liệu và sáng tạo thiết kế.
Mỗi mảng, tôi đều có prompt mẫu riêng, ví dụ:
- Viết nội dung SEO: luôn có yêu cầu về “tone of voice”, “target audience”, và “format chuẩn E-E-A-T”.
- Nghiên cứu dữ liệu: thêm hướng dẫn về “bước phân tích”, “giải thích kết quả cho người không chuyên”.
- Thiết kế ý tưởng: dùng prompt dạng “visual thinking”, kết hợp mô tả cảm xúc và ngữ cảnh hình ảnh.
Việc “huấn luyện” này khiến Gemini ngày càng hiểu phong cách của tôi hơn — giống như cộng sự thực thụ trong đội ngũ sáng tạo.
Sau khi bạn đã thành thạo kỹ năng viết prompt nâng cao, đã đến lúc bước vào lĩnh vực sáng tạo trực quan – nơi Gemini không chỉ hiểu từ ngữ, mà còn biến chúng thành hình ảnh.
Trong bài tiếp theo, tôi sẽ chia sẻ cách chỉnh sửa và tùy biến ảnh với Gemini (Nano Banana) – sử dụng prompt nâng cao để biến ý tưởng thành hình ảnh nghệ thuật thực thụ.








