Lưu Quang Vũ (1948 – 1988), nhà thơ, nhà văn, nhà viết kịch lớn của văn học Việt Nam thế kỉ XX. Quê gốc của ông ở Đà Nẵng, sinh ở Phú Thọ nhưng quá trình lớn lên, trưởng thành và sáng tác đều gắn bó với Hà Nội. Ông xuất thân trong một gia đình có truyền thống viết văn, làm báo, cha là nhà viết kịch Lưu Quang Thuận, các anh chị em đều là nhà báo, nhà nghiên cứu văn học, nghệ thuật. Sau này, ông kết hôn với nhà thơ Xuân Quỳnh – người đã cùng ông song hành đến cuối đời một hành trình đẹp đẽ của tình yêu và sáng tạo.
Các giai đoạn trong hành trình sáng tạo
Làm thơ từ những năm niên thiếu, năm 17 tuổi, chàng trẻ tuổi Vũ xung phong đi bộ đội, thuộc quân chủng phòng không không quân. Năm 1970, Lưu Quang Vũ xuất ngũ và bắt đầu hành trình sáng tạo từ những công việc quen thuộc: vẽ tranh minh họa, viết báo, tiếp tục làm thơ,…
Tâm hồn nhạy cảm, trí tuệ sắc sảo, tư chất tài hoa cùng những trải nghiệm của một thời gian khó đã kết tinh thành năng lực sáng tạo nổi bật trong thơ, văn xuôi và kịch.
Sự nghiệp sáng tác của Lưu Quang Vũ
Lưu Quang Vũ đa tài. Những năm 70 của thế kỷ 20, độc giả không chỉ biết đến một Vũ nhà thơ mà còn biết đến ông qua những truyện ngắn trữ tình và các tiểu luận, phê bình sắc sảo. Thập kỉ 80, Lưu Quang Vũ bùng nổ với kịch nói và nhanh chóng trở thành kịch tác gia thời đại với những tác phẩm sân khấu nổi tiếng, có sức sống đến tận hôm nay.
Thơ Lưu Quang Vũ
“Thơ tôi là mây trắng của đời tôi".
Thơ là thế giới riêng in dấu sâu đậm tâm hồn Lưu Quang Vũ lớn lên qua năm tháng với nhiều nỗi niềm, trăn trở và sắc màu cảm xúc. Hồn thơ ấy biểu đạt bằng giọng điệu đa thanh, lúc nồng cháy, sôi nổi, đắm đuối; lúc lại da diết, sâu lắng, khắc khoải suy tư. Giọng thơ ấy làm nên dấu ấn của thơ Lưu Quang Vũ so với lớp những nhà thơ thời chống Mỹ cùng thế hệ.
Hương cây (tập thơ Hương cây – Bếp lửa, in chung với Bằng Việt năm 1986) là sự trong sáng, sôi nổi, là nét hào hoa của một chàng trai trẻ trung hăm hở vào đời. Bao năm tháng đã đi qua nhưng đến hôm nay những vần thơ ngày đó vẫn còn đó sự hấp dẫn nuôi dưỡng cảm xúc hoặc làm thức dậy những kí ức thanh xuân.
Kịch Lưu Quang Vũ
Với hơn 50 tác phẩm kịch được công bố, xuất bản, phần lớn đã được dàn dựng trên các sân khấu lớn nhỏ trên toàn quốc từ ngay lúc ông còn sinh thời; Lưu Quang Vũ được giới nghiên cứu, phê bình sân khấu và công chúng yêu kịch đánh giá là người làm mới diện mạo kịch hiện đại, đưa khán giả trở lại sân khấu kịch; là Kịch tác gia lớn nhất của VN cuối thế kỷ XX và cho đến cả hôm nay.
Nhớ Lưu Quang Vũ
Là một tài năng thiên bẩm, Lưu Quang Vũ đã để lại cho đời một sự nghiệp đồ sộ với nhiều tác phẩm xuất sắc.
Ngày 29/8/1988, vợ chồng thi sĩ, nhà viết kịch tài danh bạc mệnh Lưu Quang Vũ – Xuân Quỳnh vĩnh viễn từ giã cõi đời trong một tai nạn khi tuổi đời còn rất trẻ, sức sáng tạo dồi dào.
Xin mượn chính thơ Lưu Quang Vũ để thay lời kết:
Trên mái nhà, cao vút rừng cây
Trên rừng cây, những đám mây xô dạt
Trên ngày tháng, trên cả niềm cay đắng
Thơ tôi là mây trắng của đời tôi
Những dòng thơ thao thức khôn nguôi
Những dòng thơ người viết cho người
Trên bãi bể thời gian, tôi viết tiếp
( Thơ tôi là mây trắng của đời tôi)