
Chấn thương là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong nếu không được xử lý đúng cách trong khoảng thời gian quan trọng đầu tiên sau tai nạn – 'giờ vàng'. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu cách tiếp cận bài bản để sơ cứu, từ đó giảm thiểu nguy cơ biến chứng hoặc tử vong.
1. Giới thiệu chung

Chấn thương là sự tổn thương ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể. Nguyên nhân gây chấn thương thường là tai nạn, bị bạo lực hoặc do vô ý té ngã ở nơi làm việc hoặc khu vui chơi. Chấn thương có thể do tác động của một vật thể cứng lên cơ thể hoặc đâm xuyên qua cơ thể. Cùng tìm hiểu về những điều cần biết và cách ứng phó, xử lý tình huống khi gặp một trường hợp chấn thương.
2. Những điều cần biết

" Giờ vàng " là giai đoạn mà nếu các tổn thương được phát hiện và xử trí đúng cách, khả năng hồi phục sẽ tăng cao, giảm nguy cơ để lại di chứng vĩnh viễn. Ba giai đoạn tử vong do chấn thương.
Điều quan trọng là không di chuyển người bị nạn khi chưa đánh giá tổn thương, trừ khi hiện trường không an toàn. Ngoài ra, việc cố định cột sống cổ và thực hiện các biện pháp bảo vệ là bắt buộc.
3. Những điều cần làm
3.1 Đánh giá ban đầu

Đánh giá ban đầu: đảm bảo các chức năng vẫn còn sống
- Xác định mức độ nguy hiểm của hiện trường.
- Kiểm tra ý thức của nạn nhân và đảm bảo đường thở thông thoáng.
- Cố định cột sống cổ và kiểm soát chảy máu.
- Gọi hỗ trợ khẩn cấp trước khi thực hiện sơ cứu nếu chỉ có một mình.
3.2 Đánh giá lần 2

Đánh giá lần 2: đảm bảo tránh bỏ sót những tổn thương
- Đầu mặt cổ: Kiểm tra có vết rách, chảy máu hoặc dấu hiệu vỡ xương. Lưu ý các chảy máu bất thường từ hốc tự nhiên, có thể liên quan đến tổn thương nền sọ.
- Cột sống: Sờ dọc theo trục cột sống từ cổ xuống thắt lưng để kiểm tra sự toàn vẹn của cột sống.
- Vai và lồng ngực: Sờ dọc hai vai theo các xương sườn, hai bên mạng sườn kiểm tra vết rách, các điểm đau nhói do gãy xương. Dấu hiệu có thể là ho ra máu, khó thở, lồng ngực di động bất thường.
- Hai tay: Vuốt dọc theo cánh tay để phát hiện vết rách da hoặc gãy xương.
- Bụng: Sờ nắn bụng nhẹ nhàng, nếu có đau cần hỗ trợ y tế càng sớm càng tốt bởi nguy cơ chấn thương bụng kín, tổn thương các tạng trong ổ bụng.
- Hai chân: Kiểm tra dọc theo trục của đùi và hai chân kiểm tra chảy máu và điểm gãy xương.
4. Kết luận
Sơ cứu chấn thương trong "giờ vàng" không chỉ là kỹ năng, mà còn là yếu tố quyết định sự sống còn và khả năng hồi phục của nạn nhân. Với sự cẩn trọng và phương pháp tiếp cận bài bản, chúng ta có thể ngăn ngừa được những tổn thương nghiêm trọng hơn và giảm nguy cơ tử vong. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải ưu tiên an toàn, cố định cột sống cổ, và luôn đảm bảo xử lý đúng cách trước khi chờ hỗ trợ y tế chuyên nghiệp. Hãy nhớ, mỗi hành động nhỏ nhưng đúng lúc có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong việc cứu sống một mạng người.