
Trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo, ChatGPT đã trở thành công cụ quen thuộc giúp học tập, làm việc và sáng tạo nội dung. Tuy nhiên, nếu bạn không cẩn thận, việc chia sẻ quá nhiều dữ liệu có thể khiến thông tin cá nhân hoặc tài liệu quan trọng bị rò rỉ. Bài viết này sẽ chia sẻ những quy tắc vàng khi sử dụng ChatGPT, giúp bạn vừa tận dụng tối đa sức mạnh AI, vừa giữ an toàn cho dữ liệu của mình.
1. Hiểu bản chất của AI: Không có gì là riêng tư tuyệt đối

ChatGPT không phải là một "hộp đen" chỉ xử lý yêu cầu của bạn rồi biến mất. Mọi tương tác của bạn đều được ghi lại và phân tích. Những cuộc trò chuyện này trở thành dữ liệu quý giá giúp OpenAI liên tục cải thiện và đào tạo các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) trong tương lai. Điều này có nghĩa là, nếu bạn nhập một thông tin nhạy cảm, nó có khả năng trở thành một phần của bộ dữ liệu đào tạo công khai sau này.
Hãy xem ChatGPT như một không gian công cộng. Bạn sẽ không bao giờ chia sẻ thông tin cá nhân như số điện thoại, mật khẩu hay tài liệu mật của công ty ở nơi đông người, đúng không? Nguyên tắc tương tự cũng áp dụng khi bạn trò chuyện với AI.
2. Nguyên tắc "tối thiểu" hóa dữ liệu đầu vào

Thay vì dán toàn bộ văn bản hay tài liệu nội bộ, hãy áp dụng nguyên tắc tối thiểu hóa dữ liệu. Điều này không chỉ giúp bảo vệ thông tin mà còn rèn luyện bạn trở thành một người dùng thông minh hơn.
Thay vì:
Dán toàn bộ hợp đồng và yêu cầu ChatGPT "tìm lỗi sai".
Hãy thử:
Mô tả: "Tôi muốn kiểm tra một hợp đồng có các điều khoản về bảo mật. Hợp đồng này quy định... (nêu khái quát các điều khoản). ChatGPT có thể giúp tôi tìm các điểm cần lưu ý để đảm bảo quyền lợi không?"
Bằng cách này, bạn vẫn nhận được câu trả lời chất lượng mà không cần đưa ra bất kỳ thông tin nhạy cảm nào.
3. Vấn đề của "ảo giác" và trách nhiệm của người dùng

Một trong những rủi ro lớn nhất của AI là "ảo giác" (hallucination) – hiện tượng AI tạo ra thông tin sai lệch nhưng trình bày một cách rất tự tin. Điều này đặc biệt nguy hiểm khi bạn sử dụng ChatGPT để tìm kiếm thông tin chuyên sâu về y tế, pháp luật, hoặc tài chính.
Quy tắc ở đây là: ChatGPT là một công cụ hỗ trợ, không phải nguồn tin cuối cùng. Luôn luôn kiểm tra lại thông tin bằng các nguồn đáng tin cậy khác. Trách nhiệm cuối cùng về tính chính xác của dữ liệu vẫn thuộc về bạn.
4. Kiểm soát dữ liệu của bạn: Nắm quyền tự quyết

OpenAI đã cung cấp các công cụ để bạn quản lý dữ liệu cá nhân. Bạn có thể xóa lịch sử trò chuyện bất kỳ lúc nào để ngăn AI sử dụng dữ liệu đó cho việc đào tạo trong tương lai.
Cách thực hiện:
Vào Settings (Cài đặt) trên giao diện ChatGPT.
Chọn Data Controls (Kiểm soát dữ liệu).
Tại đây, bạn có thể tắt tính năng Chat history & training để ngăn không cho các cuộc trò chuyện mới của bạn được dùng để đào tạo AI. Bạn cũng có thể xóa toàn bộ lịch sử trò chuyện.
Việc nắm vững những quy tắc này không chỉ giúp bạn sử dụng ChatGPT an toàn hơn mà còn biến bạn trở thành một người dùng thông minh, có trách nhiệm trong thế giới công nghệ. ChatGPT là một công cụ mạnh mẽ, nhưng sức mạnh ấy chỉ thực sự hữu ích khi được sử dụng một cách cẩn trọng.